کولپوسکوپی چیست؟
کولپوسکوپی نوعی تست سرطان رحم است که به پزشک اجازه می دهد دهان و گردنه رحم بیمار را از نزدیک معاینه کند. معمولا برای یافت سلولهای سرطانی یا غیرنرمال در رحم از این روش استفاده می شود.
کولپوسکوپی رحم چگونه انجام میشود؟
کولپوسکوپی معمولا در مطب خود پزشک انجام می شود و بین ده تا بیست دقیقه زمان می برد. همچنین این آزمایش به هیچ داروی بیحسی یا بیهوشی احتیاج ندارد. برای انجام این آزمایش مراحل زیر را طی خواهید کرد:
- ابتدا پزشک از بیمار می خواهد روی تخت ژنیکولوژی (تخته معاینه زنان) بخوابد و درست مانند معاینه لگنی یا پاپ اسمیر پاهایش را به سمت بالا قرار دهد.
- سپس دستگاه کولپوسکوپ را چند سانتی متر عقب تر از آلت تناسلی او قرار می دهد و یک اسپکولوم (وسیلهای جهت کنار زدن بافتها و مشاهده داخل رحم) وارد واژن فرد می کند. وظیفه اسپکولوم این است که دیوارههای رحم را باز نگه دارد تا پزشک بتواند داخل رحم بیمار را معاینه کند.
- در این مرحله پزشک واژن و رحم فرد را با چیزی شبیه به گوشپاککن و محلولی از سرکه پاک می کند تا ترشحات داخل آن پاک شوند و سلولهای غیرطبیعی قابل مشاهده باشند.
- دستگاه کولپوسکوپ هیچ تماسی با بدن فرد نخواهد داشت و پزشک از آن فقط برای عکس گرفتن و نمونهبرداری از بافتهای مشکوک به سرطان استفاده می کند.
- بعد از نمونهبرداری معمولا محلولی به نام محلول مونسل به رحم فر می زنند تا از خونریزی جلوگیری کنند. این محلول باعث می شود تا چند روز بعد ترشحات تیرهرنگی (به رنگ دانههای قهوه) از واژن فرد خارج شود.
وارد شدن لوله اسپکولوم برای بعضی از بانوان کمی دردناک است. برخی از آن ها می گویند که به دلیل محلول سرکه کمی احساس سوزش پیدا می کنند. اگر در حین این آزمایش مضطرب شدید یا احساس بدی داشتید، نفسهای عمیق و آرام بکشید تا بدنتان کمی آرام شود.
نمونهبردای به همراه کولپوسکوپی
احساسی که در فرایند بافتبرداری دارید به منطقه و عضوی که می خواهید از آن نمونهبرداری کنید بستگی دارد.
نمونهبرداری از دیواره رحم
تست کولپوسکوپی معمولا هیچ دردی ندارد اما نمونهبرداری از دیواره رحم ممکن است در بعضی از افراد باعث انقباض، درد، خونریزی و سوزش شود.
پزشک معمولا 30 دقیقه قبل از بافتبرداری از رحم به فرد داروی مسکن می دهد. همچنین، قبل از انجام نمونهبرداری دیواره رحم را بیحس می کند اما بهترین راه این است که قبل از انجام نمونهبرداری در مورد میزان درد و نحوه کنترل آن با دکتر صحبت کنید.
نمونهبرداری از واژن
بیشتر قسمتهای واژن حس چندانی ندارد. به همین دلیل در حین انجام نمونهبرداری درد چندانی را احساس نمی کند. بخش پایینی واژن حس بیشتری دارد و اگر پزشک بخواهد از آن قسمت بافتبرداری کند از بیحسی موضعی استفاده می کند.
آیا کولپوسکوپی درد دارد؟
کولپوسکوپی فرایندی تقریبا بیدرد است اما زمانی که اسپکولوم وارد رحم می شود یا زمانی که پزشک رحم را با محلولی شبیه به سرکه می شوید ممکن است کمی احساس سوزش یا فشار داشته باشید.
در صورت نیاز به نمونهبرداری فرد ممکن است کمی اذیت شود. بعضی از افراد می گویند درد آن شبیه به انقباضهای دوران قاعدگی است یا شبیه به اینکه یک نفر نیشگون تیزی از شما بگیرد.
بعد از تست کولپوسکوپی یا نمونهبرداری از رحم معمولا بیمار مشکل خاصی را احساس نخواهد کرد. اگر نتیجه آزمایش مشکلاتی را نشان دهد، پزشک ممکن است تستهای بیشتری از شما بگیرد یا روشهای درمانی برایتان در نظر بگیرد.

مراقبت بعد از نمونه برداری از رحم
بعد از تست کولپوسکوپی واژن فرد ممکن است تا چند روز کمی درد داشته باشد و اگر علاوه بر آن نمونهبرداری هم انجام داده باشد، ممکن است تا چند روز ترشحات تیره رنگی را مشاهده کند. برای جلوگیری از این ترشحات می توانید از تامپون، پد و یا نوار بهداشتی استفاده کنید. البته پزشک ممکن است برای بعضی از افراد استفاده از تامپون را توصیه نکند.
نکاتی که باید بعد از کولپوسکوپی یا نمونهبرداری از رحم به یاد داشته باشید، عبارتند از:
- می توانید هر زمان که خواستید دوش بگیرید یا حمام کنید.
- در صورتی که نمونهبرداری انجام نداده باشید می توانید با همسرتان آمیزش داشته باشید.
- اگر نمونهبرداری انجام داده باشید باید برای آمیزش جنسی سه روز صبر کنید تا دیواره رحم التیام یابد.
- اگر دارویی مصرف می کنید (از جمله داروی پیشگیری از بارداری) می توانید مانند همیشه به مصرف آن ادامه دهید.
عوارض بعد از نمونه برداری از رحم
طبیعی است که بعد از تست کولپوسکوپی یا نمونهبرداری بیمار مشکلاتی داشته باشد. از جمله خطرات این آزمایش می توان به خونریزی یا عفونت اشاره کرد که در صورت مشاهده باید درمان شود.اگر هریک از موارد زیر را مشاهده کردید سریع به پزشک اطلاع دهید:
- خونریزی شدیدتر از لکه (خونریزی قاعدگی جزو علائم خطر محسوب نمی شود)
- تب و لرز
- خروج ترشحات سنگین، زردرنگ یا بدبو از واژن
- درد شدید در قسمت پایینی شکم
انجام کولپوسکوپی در بارداری
اگر باردار باشید انجام فرایند کولپوسکوپی برایتان هیچ خطری نخواهد داشت. انجام نمونهداری هم در دوران بارداری خطر چندانی ندارد اما دکتر می تواند آن را تا زمان تولد نوزاد به تاخیر بیاندازد. بعد از نمونهبرداری معمولا بانوان باردار بیشتر از افراد دیگر خونریزی خواهند داشت. این به این خاطر است که در هنگام بارداری ذخیره خون رحم افزایش می یابد.
جواب آزمایش کولپوسکوپی
پزشک می تواند با دیدن نتیجه آزمایش تشخیص دهد که به تستهای بیشتر یا شروع فرایند درمانی احتیاج دارید یا خیر. برای اینکه بدانید نتایج آزمایش چه زمان به دستتان می رسد می توانید از پزشک خود سوال کنید.
اگر در نتایج هیچ مورد غیرطبیعی یافت نشود، دکتر برایتان آزمایشهای دیگر تجویز می کند تا ببنید چرا پاپ اسمیر غیرنرمال بوده است.
نتیجه نمونه برداری غیر طبیعی کولپوسکوپی
متخصص آسیبشناسی (پاتولوژیست) نمونههای بافت شما را بررسی می کند تا ببیند هیچ مورد مشکوکی در آن مشاهده می کند یا خیر. نتیجه نمونهبرداری به او کمک می کند هر گونه سلول غیرطبیعی، سرطانی و مستعد سرطان را در رحم بیمار تشخیص دهد و عارضههای دیگری که نیاز به درمان دارند را پیدا کند. با مشاهده این نتایج پزشک می تواند توصیههایی به شما بکند یا داروهایی برایتان تجویز کند.
بنابریان باید حتما از پزشکتان نوبت بگیرید و تمام سوالاتتان را از او بپرسید.